To co zazwyczaj jest fachowo i politycznie opracowywane w ramach niepublicznych obrad komisji i frakcji, na zebraniu plenarnym wyjaśnia się, dyskutuje, ocenia ponownie i jawnie dla opinii publicznej. Rząd krajowy wygłasza wobec plenum swoje exposé; to posłowie Landtagu decydują ostatecznie na przykład o krajowej konstytucji i budżecie. Uchwalają ustawy, wydają postanowienia i składają wnioski wzywając rząd krajowy, aby stał się aktywny w pewnych obszarach. Z reguły posłowie Landtagu Saksonii-Anhalt zbierają się raz w miesiącu na walnym zebraniu parlamentu. Zarówno na arenie federalnej jak i krajowej nazywane jest ono także „plenum“.
Zdjęcie: Jens Schlüter
Instancja ustawodawcza i kontrolna
W kraju demokratycznym do obowiązków Landtagu należą ważne zadania: jest on zarówno instancją ustawodawczą jak i kontrolującą. Frakcje reprezentowane w Landtagu mogą wysuwać inicjatywy ustawodawcze i w szerokiej dyskusji zabiegać o większość dla nich, jednocześnie plenum kontroluje pracę rządu krajowego i obszarów niższego szczebla. Posłowie wybierają premiera.
97 posłów w Landtagu
Plenum składa się obecnie z 97 wybranych reprezentantów narodu. Tworzą łącznie sześć frakcji:
CDU (Christlich Demokratische Union) – Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
AfD (Alternative für Deutschland) – Alternatywa dla Niemiec
DIE LINKE – Lewica
SPD (Sozialdemokratische Partei Deutschland) – Socjaldemokratyczna Partia Niemiec
FDP (Freie Demokratische Partei)– Partia Liberalno-Demokratyczna
BÜNDNIS 90/DIE GRÜNEN – Związek 90/Zieloni
Posłowie są odpowiedzialni za to, aby zajmować się tematami i obradować w sprawach kraju związkowego i jego mieszkańców. Wielokrotnie także dyskutuje się na tematy, przy których plenum nie dysponuje władzą decyzyjną, które jednak poruszają społeczeństwo kraju.
Istota pracy plenum
Ustawodawstwo
Prawo do wniesienia projektu ustawy do Landtagu jest uregulowane przez konstytucję krajową: rząd krajowy, parlament (frakcja lub ośmiu posłów), ale także sam naród (poprzez społeczne inicjatywy ustawodawcze) mogą skorzystać z tego prawa. Jest to „prawo inicjatywy ustawodawczej“.
Z powodu podziału Niemiec na federację i kraje związkowe następuje, na podstawie federalnej ustawy zasadniczej, regulacja kompetencji w odniesieniu do bardzo zróżnicowanych obszarów ustawodawczych. Podczas gdy federacja zajmuje się tematami centralnymi, każdy kraj związkowy reguluje indywidualnie na przykład obszary takie jak: szkolnictwo, bezpieczeństwo wewnętrzne oraz kultura.
Projekty ustaw, zanim zostaną przyjęte lub odrzucone większością głosów poselskich, przechodzą zazwyczaj przez dwa posiedzenia obrad plenarnych jak i opracowanie w wyspecjalizowanych komisjach z odpowiednim zaleceniem dla procesu decyzyjnego.
Uchwalenie budżetu kraju
Kluczowym zagadnieniem dla funkcjonowania polityki krajowej jest budżet kraju związkowego, ponieważ to w nim wyjaśnia się, ile pieniędzy ma być przeznaczonych na jakie cele polityczne. Budżet jest uchwalany w procedurze, która jest zbliżona do procesu ustawodawczego. Z powodu swojej rachunkowej struktury i tabelarycznej formy jest nazywana „polityką zamkniętą w liczbach“. Szczegółowe obrady dotyczące budżetu odbywają się w komisji ds. finansów. Kontrolę wykonania uchwalonego budżetu sprawuje komisja ds. kontroli budżetowej.
Wybór premiera
Wybór premiera jest politycznie najważniejszą decyzją personalną Landtagu. Inaczej niż w pozostałych krajach związkowych szef rządu w Saksonii-Anhalt nie musi być wybranym członkiem Landtagu, podlega mu jednak politycznie w każdej chwili.
Frakcje, które wybrały swoimi głosami szefa rządu kraju związkowego, są nazywane frakcjami koalicyjnymi. Przed utworzeniem rządu kraju związkowego dochodzi zazwyczaj do ustalenia wspólnych celów politycznych. Zostają one spisane w umowie koalicyjnej. Szef rządu ma prawo do wybrania na własną odpowiedzialność członków swojego rządu (ministrów).
Kontrola rządu krajowego
Do obowiązku Landtagu należy kontrola rządu krajowego. Za ważną instancję kontrolującą uważa się opozycję, a więc frakcje poselskie nieuczestniczące w rządzie. Aby spełniać to zadanie Landtag jest wyposażony w różne instrumenty, tak więc plenum ma do dyspozycji debatę na aktualny temat, godzinę pytań poselskich, drobne zapytania wymagające ustnej odpowiedzi, duże zapytania, pytania wtrącone oraz krótkie interpelacje.
Jako cechę szczególną należy wymienić, że parlamentarne prawa kontrolne są ukształtowane jak prawa mniejszości. W ten sposób zapobiega się temu, aby wyłącznie większość decydowała o tym, czy i jak przeprowadzić kontrolę. Powołanie parlamentarnej komisji śledczej na przykład nie wymaga większości, lecz tylko wniosku złożonego przez jedną czwartą członków Landtagu.